Sivas Canlı Sohbet Odaları içerisinde Sohbet Chat yapmaya başlamadan önce Sivas ilimizin ilçelerini tanımaya başlayalım. Sivas ilimizin Şarkışla ilçesinden tanıtmaya başlayalım.
Şarkışla, Sivas ilinin bir ilçesidir. Kuzeyinde Yıldızeli, doğusunda Sivas merkez ve Altınyayla, güneyinde Kayseri‘nin Pınarbaşı ilçesi, güneybatısında Gemerek ve batısında ise Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesi bulunur.
2020 istatistiklerine göre toplam nüfusu 38.314 olan Şarkışla, merkez dışında Sivas’ın en kalabalık ilçesidir.
Üçüncü yüzyıla ait “Antonine Itinerary” adıyla bilinen Roma İmparatorluğu yol rehberindeki bilgiye göre “Malandara” veya “Marandara” isimlerine rastlanmaktadır. Bizans dönemindeki adı “Tenos” (Tonus) olan Şarkışla yöresine Türklerin Anadolu’ya gelişinden sonra “Gedük” adı verildiği bilinmektedir. Tonus adı ise uzunca bir süre şimdiki Altınyayla ilçesinin adı olarak kullanılmaya devam etmiştir.
Osmanlı döneminde “Şehr-i Kışla” (kışla kenti) kullanımına da rastlanmakta olup Türkiye Cumhuriyeti Şehir Vekâletine göre ilçenin adı 18. yüzyılda “Şehirkışla” idi. Bu sözcüğün yazılışındaki telaffuz zamanla dönüşerek Şarkışla hâlini almış ve bu şekilde tescil edilmiştir. Şarkışla isminin nereden geldiği konusunda çeşitli rivayetler vardır.
Bir rivayete göre Timur’un Anadolu’yu istila ettiği dönemde Yıldırım Beyazıt’ın bölgeyi askerleri için kışla olarak kullandığı, diğer bir söylenti ise IV. Murat’ın 17. yüzyılda İran’a yaptığı seferler sırasında da bu bölgenin askerî kışla olarak kullanıldığı yönündedir.
Eski Türkçede “şehir” anlamına gelen Farsça kökenli “şar” sözcüğü ile “kışla” kelimesinin birleşmesinden oluştuğu varsayılmaktadır. Diğer bir olasılık ise “şark” (doğu) ve “kışla” kelimelerinin bileşiminden oluşmasıdır. Bu durumda “doğu kışlası” anlamına geldiği görülür.
Eski kayıtlarda Şarkışla yöresinde 1500’lü yıllardan sonra 96 mezranın köye dönüştüğü ve yaklaşık 18 tanesine “kışla” adı verildiği belirtilir. Bunlardan tespit edilebilmiş olanları şöyledir: Yassıkışla, Ortakışla, Yakubkışla, Virdikışla, Üyükkışla, Kaldurakkışla, Akçakışla, Kızılcakışla… Bu köylerden bazıları günümüzde yoktur.
Şarkışla ilçesinin milattan önce 3000 yıllarından itibaren bir yerleşim merkezi olduğu bilinmektedir. İlçe merkezine 5 km uzaklıktaki Döllük köyünün ilçe sınırlarına yakın bir yöresinde 1940 yılında bulunan, MÖ 2000 yıllarına ait olduğu kabul edilen heykelin varlığı bu tarihi doğrulamaktadır. Ayrıca yine Şarkışla yöresinden elde edilen “Hitit Tören Baltası” önemli bir tarihî eser olarak literatüre geçmiştir. Bronzdan yapılmış olan eser MÖ 1400-1100 arasına tarihlenmektedir.
Heykel tunçtan yapılmış olup 12 cm boyundadır. Hâlen Ankara Arkeoloji ve Etnografya Müzesinde muhafaza edilmektedir. Sırasıyla Hattilerin, Hititlerin, Etilerin, Perslerin ve Roma krallığının yönetiminde kalmıştır. MÖ 700’den itibaren Kafkasya üzerinden gelen Kimmerler bu yöreyi (ayrıca Kapadokya bölgesini) yağmalamışlar ve tahrip etmişlerdir.
Daha sonra İskit saldırılarına da uğrayan yöre bunun ardından Medler tarafından ele geçirilmiştir. Med Devleti’ni yıkan Persler ise Sivas ve çevresini Kapadokya Satraplığı’na bağlamışlar. Persleri yenen Büyük İskender ile birlikte Makedonların egemenliği başlamıştır. Şarkışla 11. yüzyıl başlarında Danişmendlerin, 12. yüzyılın 2. yarısında Anadolu Selçukluları’nın eline geçmiştir.
Anadolu Selçukluları devrinde 1294 yılında varlığı bilinmektedir. 14. yüzyılın ortalarında Eretna Beyliği’nin daha sonra Kadı Burhaneddin Devleti’nin denetimine girmiştir.
Anadolu Beyliklerinin yıkılmasından sonra Osmanlı Devleti’nin denetimine giren Şarkışla, Timur’un Anadolu’yu istilası sırasında Yıldırım Beyazıt’ın oğlu Ertuğrul Bey tarafından askerlerine talim ve konaklama yeri; ayrıca IV. Murat’ın İran seferi sırasında da askerî kışla olarak kullanıldığı rivayet edilmektedir. İlçe çevresinde yapılan arkeolojik araştırmalarda Eti, Roma, Selçuklu ve Osmanlı devletlerinin izine rastlanmaktadır.
İlçe merkezine 1660 yılında Üsküdarlı Mehmet Ağa tarafından yaptırılan Büyük Camii, 350 m²lik alan üzerinde çok kubbeli olarak tarihî nitelik taşımaktadır. Şarkışla ilçe oluncaya kadar “Gedük” (veya Gedik) adı verilen nahiye (bucak) statüsünde imtiyazlı nahiye müdürleri tarafından yönetilmiştir. 1867 Vilayet Nizamnamesi’ne göre Sivas Merkez Sancağı’na bağlı Tenos ismiyle kaza (ilçe) durumuna getirilmiştir. 1873 tarihinde Belediye Teşkilatı kurulmuştur.